Elk jaar is het weer uitkijken naar de presentatie van de Duitse grand cru wijnen. De elitevereniging VDP (en binnenkort ook de Duitse wijnwetgeving) vereist dat deze Grosses Gewächswijnen pas in september van het jaar na de oogst op de markt mogen komen. In Duitsland wordt dat gevierd met het jaarlijkse VDP.GROSSES GEWÄCHS -evenement in Wiesbaden, waar meer dan 200 topwijnen gepresenteerd worden. Helaas is het mij nog nooit gelukt om daar aanwezig te kunnen zijn.


Gelukkig is er dan Langbeen Duitse Topwijn, de belangrijkste invoerder van Duitse wijn in België. Hilde Jonckheere en François Langbeen maken er een jaarlijkse traditie van om hun selectie GG’s aan het publiek voor te stellen. Voor wie – net als ik – nog de allerbeste herinneringen koestert aan het feest van hun dertigjarig bestaan in het voorjaar (zie hier), behoort ook deze proeverij tot het allerhoogste wat je als liefhebber van Duitse wijn kan meemaken. Dus alvast een welgemeend dankwoordje aan het hele team van Langbeen Duitse Topwijn.

© VDP – Peter Bender

Plaats van afspraak was restaurant De Schone van Boskoop in Boechout.

Van de zeventig Grosse Gewächse die op de lijst staan, waren er ongeveer de helft te proeven. Ze hadden een verstandige selectie gemaakt van wijnen die representatief voor het oogstjaar zijn.

Oogstjaar 2022 was alweer een warm jaar. Na een vroege lente kwam een hete, droge zomer, met recorduren zonneschijn. Door de droogte en de hitte kwam midden augustus het groeiproces van de druiven tot stilstand, waardoor de aciditeit bewaard kon blijven en het suikergehalte toch niet te hoog opliep. Jonge aanplant had hier en daar te lijden van droogte en hitte, maar de ‘Alte Reben’ bij de diverse wijnmakers bleven in goede gezondheid. 
De regen van eind augustus en begin september veroorzaakte wat onrust, maar bleek achteraf amper schade te hebben veroorzaakt, integendeel, de druivenstokken leefden ervan op.

Over het algemeen spreken de wijnbouwers over een klassiek wijnjaar. Ondanks het warme jaar is het zuurgehalte in de wijnen op goed niveau, en is het suikergehalte onder controle gebleven. 2022 kenmerkt zich als een eerder licht jaar, met veel elegantie. Wat opvalt is het aangename en toegankelijke fruit in vele GG-wijnen, al in deze prille fase van hun jeugd.

Ik maak graag een selectie van enkele proefnotities, om het hier wat overzichtelijk te houden. Ik houd het ook bij Riesling, omwille van de gekende reden.

Bij Weingut Geltz-Zilliken (Mosel / Saar) is de Saarburger Rausch GG 2022 klassiek Zilliken: de kenmerkende groene munt onder een bijna geparfumeerde floraliteit en rinse appel. Zachte zuren, met densiteit en balans, en een lange afdronk met zeste van citrus.

Bij Weingut Dr. Crusius (Nahe) was ik vooral van de Schlossböckelheimer Felsenberg GG 2022 fan: aromatisch als een bloemenwei, wijngaardperzik, steenfruit en citruskonfijt, dartel en finesserijk op de tong en edele bitters in de afdronk.

Dr. Crusius ‘Untitled V’ 2020 is geen officiële GG, maar een ‘interpretatie van de meester Peter Crusius’, aldus Hilde Jonckheere. Het is een blend van drie vaten van de beste herkomstwijnen, met als doel een nog hogere kwaliteitswijn te bekomen. De 2020 is de vijfde ‘naamloze’ interpretatie, vandaag de Romeinse cijfer V als achtervoegsel. De wijn vertoont een lichte petrolétoets met citrustonen, rijp steenfruit en gele appel, en geeft een stevige beet in de mond, waarin de citruszuurtjes gaan groeien tot limoenzeste en groene perzik. Focus, materie en grote lengte.

Terug naar de Mosel dan, waar Weingut Fritz Haag een klassieke Brauneberger Juffer GG 2022 aflevert. Klassiek als in rokerig mineraal, met bloemen, zolderappeltjes, kleine rode besjes, met opvallend mooie zuurtjes die voor een precieze balans zorgen.

Nieuw bij Langbeen Duitse Topwijn is Weingut Hamm (Rheingau). Hun Winkeler Jesuitengarten GG 2021 is al onmiddellijk raak. De wijn heeft een sappige toegankelijkheid met een hoge doordrinkfactor, de citroenpartjes en perzikjes zorgen voor balans en een kleine kruidigheid brengt complexiteit. Ik ben benieuwd naar de andere wijnen van dit domein.

Ook de Grosse Gewächse van Weingut Johannishof (Rheingau) komen van jaargang 2021. De Rüdesheimer Berg Rottland GG 2021 is aromatisch expressief als een fruitcocktail, met fijne zuren, sappigheid en een precieze focus.

De nieuwe wind die bij Weingut Gunderloch (Rheinhessen) waait vertaalt zich ook in de 2022 GG’s. Bij de Niersteiner Pettenthal GG 2022 zette ik twee kruisjes naast mijn notities. De typische kruidigheid van de Roter Hang geeft een etherisch complexe neus van pepertjes, limoen, mineraliteit en groene kruiden. De wijn wordt gestuwd door een zuurstructuur met ook in de mond een koele kruidigheid.

Uit de Pfalz selecteer ik graag de Birkweiler Kastanienbusch Köppel GG 2022 van Weingut Dr. Wehrheim. Een ‘ernstige’ wijn, met veel impressies in de neus, strakke limoenzeste en gedroogd gras, mineraal/rokerig, met complexiteit en finesse. Dens en sappig in de mond met een fraaie gebalanceerde zuurstructuur van limoentjes en perzik. Lange verfijnde afdronk.

Weingut Ökonomierat Rebholz (Pfalz) is een vaste waarde, en levert ook hier misschien wel de meest complete GG van 2022 af, tenminste van wat vandaag op de proeftafel stond: Siebeldinger Ganz Horn GG 2022 (officieel moet dat Siebeldinger Im Sonnenschein ‘Ganz Horn’ zijn, maar daar maalt niemand om).
De wijn opent wat reductief in het glas, met hennep en hooi en een lichte animaliteit, maar geeft na schudden een ingetogen complexe koele fruitigheid en uitgesproken mineraliteit. Veel mooie materie met een strakke focus van verfijnde zachte zuren en met onderliggend een complexe kruidigheid. Een wijn om enkele jaren te vergeten in de kelder, top!


Samenvattend lijkt 2022 in de hoogste categorie van Duitse Riesling een heel toegankelijke jaargang te zijn. Nergens vond ik strenge zuren of nog ongepolijste hoekigheid die in koelere jaren wel eens kunnen voorkomen en om geduld vragen. De wijnen hebben ook een lichtheid en tegelijk een goede complexiteit waardoor ze culinair heel breed kunnen worden ingezet.

Nogmaals een welgemeend dankwoord aan François Langbeen en Hilde Jonckheere.