Op maandag 19 september 2022 werd de tweede editie van German Wine Experience georganiseerd in Antwerpen. German Wine Experience is een initiatief van het Duitse Wijninstituut (Wines of Germany – duitsewijn.be) om de Duitse wijn te promoten. Alain Jacobs en Gerd Brabant, de organisatoren, hadden twee sprekers uitgenodigd die ieder twee Masterclasses presenteerden. De sprekers waren niet van de minste: Romana Echensperger is Master of Wine, en Lars Daniëls is Magister Vini, allebei hebben ze dus zowat de hoogste onderscheiding die je als wijndeskundige kan behalen.

In De Ark, de drijvende evenementenlocatie naast restaurant Pomphuis in Antwerpen, was er veel belangstelling voor het evenement. De zaal zat zo goed als vol, het programma was dan ook heel aanlokkelijk. Lars Daniëls MV sprak over “The many faces of Riesling” en “The terroir of Spätburgunder”, en had daarbij telkens een mooie wijnselectie gekozen.
Romana Echensperger MW mocht spreken over “Pinot Paradise”, om het toenemend belang van de witte burgundersoorten (Weissburgunder, Grauburgunder en Chardonnay) te belichten, ook met mooie wijnen in het glas.

Alain Jacobs van het Duits Wijninstituut met Romana Echensperger MW en Lars Daniels MV

Duurzaamheid in de Duitse wijnbouw
Ronduit het meest interessant vond ik de Masterclass waarmee Romana Echensperger MW de spits mocht afbijten, met een presentatie over “The green future of German viticulture”. Ze nam daarbij geen blad voor de mond. Wie dacht dat dit een promopraatje zou worden over hoe goed men wel bezig is in Duitsland, werd al onmiddellijk geconfronteerd met enkele harde feiten.
Dat wijnbouw een monocultuur is, bijvoorbeeld, en daardoor niet alleen schadelijk voor de biodiversiteit, maar ook voor de genetische variatie van de druivenstokken.
En wist je dat bijna 20% van alle pesticiden die in de landbouw gebruikt worden voor de wijnteelt bestemd zijn? Er is weliswaar evolutie in positieve zin te bemerken, maar het gaat ten eerste traag en ten tweede niet in elke wijnregio even hard. Zo is 11,5% van het totale wijngaardoppervlakte in Duitsland momenteel organisch beheerd. De ‘gemakkelijke’ regio’s Rheinhessen en Pfalz scoren hier merkelijk hoger (met respectievelijk 44% en 42%) dan de wijngebieden waar de omstandigheden moeilijker zijn (steile wijngaarden, koel en vochtig zoals in de noordelijke regio’s): Mittelrhein en Ahr komen amper aan 1% organische landbouw.

Ook confronterend: waar komen de voedingsstoffen en meststoffen vandaan die de landbouwers gebruiken? Om stikstof (N) te kunnen gebruiken moet concurrentie aangegaan worden met de oorlogsindustrie, die ook een grote afnemer van deze grondstof is. Fosfor (P) is een bijproduct van de zwaar vervuilende staalproductie en metallurgie. En kalium (K) komt dan weer van de mijnbouw, waar zoals bekend niet de beste werkomstandigheden heersen.

Masterclass met Romana Echensperger MW

Perspectief naar de toekomst is er ook, gelukkig. De zoektocht naar een geschikte hybridedruif gaat onverminderd voort. Momenteel kent Duitsland slechts 3% aanplant van ‘PiWi’s’, met vooral regent, solaris, cabernet blanc en souvignier gris.

Ruimer bekeken kan heel de wijnindustrie ook bijdragen, door de ecologische voetafdruk te verminderen. Eco2Bottle is bijvoorbeeld een duurzame wijnfles die ontwikkeld werd in samenwerking met de universiteit van Geisenheim. Vergeleken met een standaard wijnfles heeft de Eco2Bottle een 30% kleinere ecologische voetafdruk. Deze reductie wordt mogelijk gemaakt door minimaal 92,5% afvalglas te gebruiken, het sterk gereduceerde gewicht van de fles (15% lichter dan standaardflessen) en een geoptimaliseerde verpakkingsspecificatie voor een betere benutting van de laadruimte.

Was er ook nog iets interessant te proeven?
Zeker wel. De wijnselectie was algemeen van hoge kwaliteit.
Uitschieters voor mij waren de Griesel & Compagnie Riesling Prestige Extra Brut 2017 (Hessische Bergstrasse), een rieslingsekt (schuimwijn) die 36 maanden ‘sur lattes’ gerijpt is en een minimale dosage van 2 g/l kreeg. Lars Daniëls presenteerde deze als eerste wijn van zijn Riesling-masterclass. Onmiddellijk daarna kwam al een tweede hoogvlieger: Weingut Wittmann Westhofener Riesling trocken 2021 (Rheinhessen), sinds dit jaar geklasseerd als ‘VDP.Aus Ersten Lagen’ (voorheen als Ortswein, oftewel dorpsherkomst). Volledig in overeenkomst met de stijl van deze producent vertoont de wijn een opvallend mooie precisie, balans en complexiteit.

Romana Echensperger presenteerde tijdens de masterclass “Pinot Paradise” onder andere een mooie Weissburgunder van Weingut Böhme&Töchter, met de Freyburger Schweigenberg Weissburgunder trocken 2020. Dit domein uit het oosten van Duitsland, regio Saale-Unstrut, is een van de acht producenten die samen als ‘Breitengrad51’ de regio promoten. De Schweigenberg 2020 is een edele, sappige en goed gestructureerde wijn, strak en met veel power.

Indrukwekkende Chardonnays ook tijdens deze masterclass, zoals van Weingut Friedrich Becker (Pfalz), met de Mineral Chardonnay trocken 2016 en de Chardonnay trocken Reserve 500 van Weingut Bimmerle (Baden).

In rood presenteerde Lars Daniëls onder andere een Ortswein van topproducent Rudolf Fürst (Franken): Spätburgunder Bürgstadter 2019, elegant, koel, sappig en finesserijk.
Tenslotte wil ik nog de schitterende Riesling Kabinett Wehlener Sonnenuhr 2021 van Weingut Günther Steinmetz (Mosel) vermelden: rokerig mineraal, dens en delicaat, lang in afdronk.

Voor herhaling vatbaar..
De deelnemers die ik na afloop nog even sprak waren allemaal heel tevreden van de dag. Hopelijk kan er volgend jaar weer een German Wine Experience doorgaan, want er blijft nood aan een gedegen promotie van Duitse wijn in België.

Tenslotte een welgemeend woordje van dank aan DWI, Alain Jacobs en Gerd Brabant, voor de feilloze organisatie en de hartelijke ontvangst en verzorging.