Een wat uitgedund gezelschap van zes wijnliefhebbers neemt plaats aan de proeftafel bij Stefaan Soenen. Op het programma: gerijpte Auslese. Riesling, wel te verstaan. Uit Duitsland, uiteraard.
Laat me eerst even de term “Auslese” in een juiste context plaatsen.
De Duitse wijnwetgeving van 1971 vereist dat “Prädikatswein” minstens van druiven met een bepaald mostgewicht moet gemaakt zijn. De wetgever erkent echter dat bepaalde regio’s koeler zijn dan andere, en dat sommige druiven trager rijpen dan andere. Daarom kunnen de vereiste suikergehalten verschillen tussen de regio’s en tussen de verschillende druiven binnen een regio.
Het mostgehalte van druiven wordt uitgedrukt in Oechsle.
De classificatie van de wijn wordt in deze wetgeving dus bepaald op het moment van de oogst, als het suikergehalte in de geoogste druiven gemeten wordt.
“Prädikatswein“ is onderverdeeld in vijf categorieën. Met telkens toenemend mostgewicht zijn dit: Kabinett, Spätlese, Auslese, Beerenauslese, Trockenbeerenauslese.
Auslese is dan het predikaat voor hoogwaardige wijnen, droog of met restzoet, van selectieve late oogst van volrijpe druiven. Minimaal mostgewicht is afhankelijk van het gebied en het druivenras en varieert van 83° tot 100°Oechsle (minimaal), met een minimaal alcoholgehalte van 7% vol.
Druiven met Botrytis kunnen voor een deel in de selectie gaan, afhankelijk van wat de wijnmaker voorop stelt. Dikwijls wordt dit beperkt tot 10-15% van de druiven. Dr. Loosen laat soms tot 50% Botrytis toe, terwijl Eva Clüsserath probeert het te vermijden.
Vereiste minimum mostgewicht voor Auslese per wijnregio (voor Riesling)
Vermits het volgende predikaatniveau Beerenauslese in de meeste regio’s een minimum mostgewicht van 110° Oechsle vereist, is het duidelijk dat onder de term Auslese een brede waaier van zoete wijnen mogelijk zijn, enerzijds aanleunend tegen Spätlese niveau, anderzijds neigend naar Beerenauslese.
De degustatie
Een uitgedund gezelschap, maar daarom niet minder aangenaam. De heerlijk positieve sfeer aan de proeftafel wordt bombastisch ondersteund door de klanken van Wagner’s Walküre op de achtergrond. “Toepasselijk”, zie Stefaan. Voor mij was het ook een leuke kennismaking met Jules Nijst, eigenaar/wijnmaker van Domein De Wijngaardsberg.
Als “nulwijn”, in dit geval een beetje ongelukkig gekozen term, schonk Stefaan een fijne delicate Kabinett.
Licht citroengeel met groene flitsen, fonkelend. Indrukwekkend mooie neus van rijp citrusfruit en citrussnoepjes, rokerig mineraal, een fijne pétrolé. Groene kruiden, bloemenwei, later ananas.
Sappig exotisch fruit en fijne citrus in de mond. De zachte aciditeit geeft een romig en zalvend mondgevoel. De zuivere zuren zitten mooi verweven in de zuur/zoet balans. Fragiel in de mond, delicaat lichtvoetig en vooral precies.
Als deze Egon Müller Scharzhofberger Kabinett 2012 de lat legt, dan ligt de lat hoog voor wat komen gaat.
1- Aloïs Hahn Kröver Steffensberg Riesling Auslese 1976
Donker goudgeel, oud goud in het glas. Eerste neus met wax en boenwas. Eerder ingetogen maar met grote complexiteit. Kaneel, bloedappelsien, steraijns, venkel, zoet kruiden. Gedroogd fruit, gedroogde abrikoos, rozijntjes. Botrytis boterigheid.
Rondeur van bij de aanzet. Gekonfijt geel fruit en ananasschil. Zuren komen pas laat opzetten, maar zorgen net niet voor voldoende frisheid.
Afdronk erg lang, hier wel fijne zuurtjes, citrusschil, gekonfijte abrikoos.
Gelaagde wijn met veel materie, die net wat zuren tekort komt.
2- Aloïs Hahn Kröver Kirchlay Riesling Spätlese 1976
Amberkleurig, meer evolutie dan vorige wijn.
Oude appel, broodkruim, thee, stoffige kelder. Vooral rijpingstonen hier, gedroogd fruit, cassis, bloemenhoning.
Rijp in aanzet, wat gebrand, optillende aciditeit. Het fruit is wat zoek, beetje citrus en appel, meer evolutief, met goede zoet/zuur balans.
Afdronk met gelaagdheid, reliëf. Evenwichtige, lichtvoetige en delicate wijn.
3- Aloïs Hahn Kröver Letterlay Riesling Auslese 1976
Amber en oud goud. Beetje donker bezinksel in het glas.
Subtiele neus met veel schakeringen. Gedroogde abrikoos en gedroogde steenvruchten. Peper, specerijen, munt, venkel, peterselie. Fijne wax, cacaoboter.
Spanning in aanzet, met rijp fruit en mooie zuurstructuur. Sinaas, citrus, tropische vruchten, witte kers. Sappig. Wat tannineus gevoel naar het einde toe. Ziltigheid in afdronk, grote lengte en finesse. Heel precieze wijn.
4- Aloïs Hahn Kröver Steffensberg Riesling Auslese 1990
Licht goudgeel, minder kleurevolutie.
Brood met boter, mineraal, nootjes. Gedroogd fruit zoals abrikoos, citrus, mandarijntjes. Kruidigheid, honing, guimauve / schuimpjes. Rokerig, wierook. Later koffie en karamel.
Frisse aanzet met citrus, zeste en ananas. Later wat rijper fruit.
Slank en spits gevoel, stevige zuren, voldoende materie, maar niet veel diepte.
In afdronk terug mandarijntjes, veel fruitzoet, wat vanille.
5- Mönchhof Erdener Prälat Riesling Auslese 1990
Licht amber. Firne, beetje pétrolé die toeneemt in het glas en later weer vermindert. Tropisch fruit, ananas, zolderstoffigheid, paddenstoel.. Mineraal.
Aanzet met rijp en rijk fruit: mango, ananas. Fijne citruszuurtjes zorgen voor balans.
Gestileerd, mineraal en ziltig. Levendig en evenwichtig, saliverend. Mooie materie. Een eerste topwijn.
Er ontstaat discussie over de bodem in de steile Prälat-wijngaard. Gelegen tussen de Ürziger Würzgarten, met rode zandsteen (Rotliegendes) en de Erdener Treppchen met rode en blauwe leisteen, bestaat de bodem van de Erdener Prälat volgens nagenoeg alle bronnen uit rode leisteen.
6- Martin Müllen Kröver Steffensberg Riesling Auslese 1993
Licht citroengeel, groene flits. Fijn citrusfruit en wat rijper, gedroogd fruit. Gekonfijte citroen, kaarsvet. Peper, gerookt. Salien, natte stenen. Bloemenhoning, witte chocolade. Erg fijne en complexe neus.
Veel zoetheid eerst, overgenomen door fijne zuurstructuur. Delicate fruitinhoud, in begin van evolutie. Lijkt licht, maar heeft wel veel materie, neigt zelfs naar een tannineus gevoel naar het einde toe.
Gelaagde, precieze wijn met veel finesse. Groot.
Een tweede topwijn, met een extra puntje hier omdat deze wijn nog een hele toekomst voor zich heeft.
Jules zegt: “Mag ik voor één keertje de term mineraal gebruiken?”
7- Bert Simon Wgt Herrenberg Serriger Würzberg Riesling Auslese 1995
Oranjebruine kleur.
Evolutieve firne, gekonfijte zeste, potpourri. Honing en stoffigheid, kaarsvet en boenwas. Zoete kruiden, bessen. Veel evolutie hier.
Volumineus, krachtig, rijp, met gedroogd fruit en vijgen. Moeilijker evenwicht omdat de zuren wat wegvallen in middenstuk. Mollige, wat vermoeiende en vermoeide wijn.
Stefaan last een pauze in. Een frisse neus halen in de tuin, kennismaken met de schildpad, die niet veel terug zei en eigenlijk ook amper bewoog. Dan weer terug naar boven voor het tweede deel.
|m|
Lees ook: De grote gerijpte Auslese degustatie – 29 april 2018 (deel 2)
vrienden van de riesling 