Tags
Het is niet onmogelijk dat Tim Fröhlich (°1974) een genie is.
In tegenstelling tot de meeste van zijn collega wijnbouwers, studeerde hij nìet in Geisenheim. Toen hij 21 was zei hij droogweg tegen zijn ouders dat hij het wijndomein wel wilde overnemen. In die tijd waren moeder Karin en vader Hans de wijnmakers.
De familie Schäfer-Fröhlich was toen al ruim 200 jaar actief in de wijnbouw. In de jaren ’70 werd het bezit door de ouders van Tim vergroot van zo’n 2,5 tot nu 17,5 ha wijngaard.
In 1995 maakte Tim Fröhlich zijn eerste wijn. Enkele jaren later werd hij algemeen beschouwd als de rijzende ster in Duitsland, en nu behoort hij ontegensprekelijk tot de absolute elite van Duitse wijnmakers.
Zijn palmares is indrukwekkend. In 2007 verkreeg Schäfer-Fröhlich bij de wijngids Eichelmann de vijfde van vijf druiven. Wijnbouwer van het jaar in 2010 (Gault Millau), waarmee hij de jongste wijnmaker was die deze titel binnenhaalde.
Wijndomein van het jaar in 2011 (Eichelmann).
“Newcomer of the year” bij Feinschmecker in 2006. FFFFF-score (hoogste quotering) in diezelfde Feinschmecker sinds 2013, met als commentaar: “Toegetreden tot het top-trio, met Dönnhoff en Emrich-Schönleber”.
Dit jaar, in 2015, kende Feinschmecker de Wine-Award voor “Kollektion des Jahres” toe aan Tim Fröhlich. De marmeren trofee staat te schitteren op de proeftafel.
Weingut Schäfer-Fröhlich ligt in Bockenau, een dorpje dat ligt tussen velden en wijngaarden, en grenst aan het Soonwald.
De wijngaarden van Schäfer-Fröhlich bevinden zich in Bockenau zelf, met de Grosse Lagen Felseneck en Stromberg, in Monzingen (Grosse Lagen: Frühlingsplätzchen en Halenberg), en in Schlossböckelheim, waar de Grosse Lagen Felsenberg en Kupfergrube liggen.
De stijl van wijnen bij Schäfer-Fröhlich is niet doorsnee. Het zijn “love-it-or-loathe-it” wijnen, om Stuart Pigott te citeren.
De wijnen zijn bewust hoekig en erg geconcentreerd.
Een van de geheimen hier is de late oogst. In Duitsland grapt men dat de vergelijkende trappen van “laat” zouden moeten aangepast worden. “Spät, später, Schäfer-Fröhlich“: laat, later, Schäfer-Fröhlich…
Tim Fröhlich moet over stalen zenuwen beschikken. Niet alleen neemt hij jaar na jaar het risico van laat te oogsten, ook werkt hij consequent met wilde gisten waardoor het gistproces nooit helemaal te controleren is. Al helpt het natuurlijk wel dat de verzorging van de wijngaarden en de druiven optimaal is hier.
Sponti
Tim Fröhlich wordt in Gault Millau “Meister der Spontanvergärung” genoemd.
Door het gebruik van wilde gisten en het daarbij horende gistingsproces, ontstaan in de wijn bijzondere aroma’s.
Het hele onderwerp van spontane vergisting – Spontanvergärung in het Duits, dikwijls afgekort tot Sponti – blijft voer voor discussie.
Vermits de meeste wijnen bij Schäfer-Fröhlich herkenbare “Sponti-aroma’s” hebben, is een beetje uitleg op zijn plaats. De term “Sponti-neus” zal namelijk heel dikwijls terugkomen in de proefnota’s van de wijnen.
In een recent artikel op de website van Jancis Robinson probeert Michael Schmidt het fenomeen te duiden:
“… de kwestie van zwavel en spontane vergisting (vergisting met omgevingsgisten in tegenstelling tot gekweekte industriële cultuurgisten). In een degustatie van jaargang 2014 van Schloss Lieser werd heel dikwijls nadrukkelijk zwavelgeur benoemd, en dat kan ik alleen maar beamen. Aan de andere kant zal Thomas Haag ten stelligste ontkennen dat hij een zwaar gebruiker van SO2 is, en daar moet ik het ook mee eens zijn…
Het zou eenvoudig zijn om te vermoeden dat in een moeilijk jaar zoals 2014, met het risico op Botrytis en vroege rot, sommige wijnbouwers hun heil zouden hebben gezocht in een verhoogde toediening van SO2, maar het is onwaarschijnlijk dat producenten zoals J.J. Prüm, Markus Molitor, Schloss Lieser of Schäfer-Fröhlich daarbij zouden horen. Aan de andere kant zijn het juist de wijnen van deze domeinen die zo moeilijk te beoordelen en te genieten zijn in hun prille jeugd, omdat ze, bij gebrek aan een betere omschrijving, sterke medicinale of kruidachtige aroma’s vertonen, die doen denken aan de geur van zwavel.
We weten hoe schitterend de wijnen van J.J. Prüm kunnen ontwikkelen over de jaren heen. Hoewel veel proevers zich storen aan de doordringende geur van de nieuwe jaargangen, hebben we geleerd dat we dit moeten accepteren, zoals de pop van een vlinder die tijdens de rijpingsproces zal worden afgeworpen om het mooiste wijnachtige schepsel te onthullen.
Spontane vergisting is ook wat gebeurt in de kelders van de andere vernoemde wijnmakers.
Ik pleit niet voor of tegen de verdiensten van de inherente keldergisten, vooral omdat er nogal wat verschillen blijken te zijn in de manier waarop ze het resultaat mogen beïnvloeden. Ik heb gesproken met veel wijnbouwers over dit onderwerp, en de wijnen van sommigen die beweren spontane gisting te gebruiken vertonen niet dezelfde symptomen. Ik heb ook gesproken met andere, in sommige gevallen zeer prominente, wijnmakers die de schijnbaar zwavelhoudende geuren gewoon afdoen als een fout.
Voor mij is het echter duidelijk geworden dat dit fenomeen een kloof heeft geopend in de zintuiglijke waarnemingen tussen de verschillende proevers. Veel van mijn collega’s in Duitsland houden gewoon van deze spontane gistingsaroma’s en niet alleen loven ze de wijnen als ze rijp zijn, maar ook de heel jonge wijnen. Ik weet anderzijds dat heel wat critici in het Verenigd Koninkrijk deze voorliefde niet delen, en ik geef toe, in deze zaak voel ik me erg Brits.
Ik heb het gevoel, en misschien ben ik verkeerd, dat de zware voorstanders van spontane gisting vrij afwijzend staan ten opzichte van de gedachten van niet-volgelingen, en zij kunnen het zich uiteraard veroorloven omdat hun wijnen zeer gewild en succesvol zijn…”
We mogen ons dus verwachten aan een wilde, krachtige en funky stijl van Riesling. Of zoals Falstaff het verwoordt: “Tim Fröhlich streeft naar een stijl die rigoureus de mineraliteit en het typische karakter van de Lagen benadrukt. Zo ontstaan hier vandaag enkele van de wildste, meest charmante en meest complexe Rieslings in de wijnwereld.”
Lees ook: deel 8: de wijnen van Wgt Schäfer-Fröhlich (1)
Lees ook: deel 9: de wijnen van Wgt Schäfer-Fröhlich (2)
vrienden van de riesling 
Carl gezegd:
De eerste zin zegt alles, naar mijn gevoel. Ik ben een grote fan van deze wijnbouwer. Op gebied van droge, maar ook zeker zoete, rieslings behoort Tim tot de top5 in Duitsland. Deze man maakt een zeer constante, hoge kwaliteit.