Een petroleumachtige of olieachtige geur wordt sterk geassocieerd met het druivenras riesling. Sommige mensen vinden dit soort geuren typerend en houden er van, anderen beschouwen deze geuren als een fout en verafschuwen ze. Om er zinnige dingen over te zeggen, moeten we eerst weten wat er onder deze geuren wordt verstaan en hoe ze ontstaan.
In Duitsland wordt terecht onderscheid gemaakt tussen een petroleumgeur en het meer naar naftaleen of benzeen ruikende UTA (Untypische Älterungsnote of Untypischer Alterungston).
Petrolton (de geur van petroleum of kerosine) is de geur van het afbraakprodukt van een carotenoide uit de schil van de druif. Deze carotenoide, een anti-oxidant, wordt aangemaakt om de druif te beschermen tegen (uitdrogings-) stress, die wordt veroorzaakt door veel zonlicht, hoge temperaturen en/of een gebrek aan voedselopname uit de bodem (arme bodem of door het gebrek aan water dat nodig is om het voedsel dat er is überhaupt op te nemen). Indien deze geur in beschaafde mate en na een paar jaren rijping op fles optreedt, spreekt men van Firne (dit is dus een gewenste ouderdomstoon).
UTA (Untypischer Alterungston) is een foute toon in jonge wijnen (een ongewenste vroege ouderdomstoon), die zich kort na het eind van de vergisting kan voordoen. Het lijkt het komen van een chemische smaakstof die door de gisten wordt geproduceerd (UTA hoort dus strikt genomen tot de secundaire (foute) aroma’s). De echte oorzaak ervan komt sterk overeen met die van de Petrolton. Ook UTA lijkt indirect te worden veroorzaakt door hitte- en droogtestress en de daarmee gepaard gaande gebrekkige stikstof opname door de plant. UTA is “behandelbaar” met ascorbinezuur (vitamine C) dat moet worden toegevoegd aan de most.
Aangezien beide geuren dezelfde oorzaken hebben, gaat in beide gevallen op dat de kans op sterke aanwezigheid van de geuren wordt verhoogd door een grote opbrengst per plant. Ook zeer droge, warme jaargangen en een te warm klimaat voor riesling maken het risico op ongewenst sterke Petrolton of UTA groter. In feite zijn het natuurlijke indicatoren die de grenzen van de rieslingwijnbouw aangeven.
Bron: Lars Daniëls MV
cuijvers patrick gezegd:
beste vrienden van riesling,
ik denk dat UTA niet tot de secundaire geur behoort maar tot de primaire daar het quasi altijd het gevolg is van een gebrekkige aromatische rijpheid van de druif.
met vriendelijke groeten
patrick cuijvers
mark heeft mijn mailadres
vriendenvanderiesling gezegd:
Dag Patrick,
Het blijkt een punt van discussie te blijven. We hebben een paar vooraanstaande Riesling-kenners gecontacteerd, maar geen eenduidig antwoord kunnen krijgen. In elk geval, in dit artikel citeren we de eindthesis van Lars Daniëls MV, dus wie zijn wij dat we dit zouden tegenspreken?